Bilgi sistemlerinin esnekliği ve hızı daha da önem kazanacak

Pandemi sonrası kazanılmış bazı alışkanlıkların ve iş yapış tarzlarının kalıcı olacağını söyleyen Eti Yönetim Bilgi Sistemleri Grup Başkanı Cemal Akyel, “Gelecek dönemde dünyadaki belirsizliğin devam edeceğini düşünüyorum. Bu açıdan bilgi sistemlerinin esnek ve hızlı olması giderek daha da önemli olacak.” diyor. 

Kariyeri boyunca yönetim bilgi sistemleri tasarımı, yazılım ve sistem geliştirme, proje/program yönetimi, operasyonel yönetim gibi konularda farklı şapkalarla çeşitli roller alan Eti Yönetim Bilgi Sistemleri Grup Başkanı Cemal Akyel, 1990’larda ODTÜ İşletme Bölümü’nde Öğretim Üyesi olarak, bu konularda akademik bakış açısıyla da çalıştı. Sonrasında, o zamanki adıyla Siemens Business Services (bugünkü adıyla ATOS) firmasında büyük ölçekli e-devlet dönüşüm projelerinin kavramsal ve sistemsel gelişiminde ve hayata geçirilmesinde rol aldı. Bilişim endüstrisinde satış/pazarlama alanında da çalışan Cemal Akyel’in Microsoft Türkiye’de Yeni Teknolojiler etrafında Ekosistem Geliştirilmesi ve Kamu Sektörü satış sorumlulukları oldu. Akyel, daha sonra startup ekosistemlerinin geliştirilmesi, operasyonel yönetim etkinliğinin artırılması konularında bağımsız danışman şapkasıyla görev aldı ve şu anda Eti Yönetim Bilgi Sistemleri Grup Başkanı olarak masanın diğer ucunda, bilişim endüstrisinin müşterisi olarak çalışmaya devam ediyor. Cemal Akyel, bu geniş yelpazeli kariyer yolculuğu hakkında, “Aynı resme farklı açılardan bakabilme şansını yakalamış olmanın önemli bir ayrıcalık olduğunu düşünüyorum.” diyor. 

Türkiye’nin köklü ve lider kuruluşlarından biri olan Eti, güçlü satış ve ihracat ağıyla Türkiye’yi global pazarlarda başarı ile temsil ediyor. Bugün 7 bini aşkın çalışanı, 9 üretim tesisi, 50 markası ve 300’den fazla ürünüyle dünyanın dört bir yanında insanların hayatına dokunuyor. Eti’nin yeni normalini, dijital dönüşümünü ve mobil çözümlerden üretkenliğe kadar teknolojinin kullanımını ve şirket için konumunu sorduğumuz Eti Yönetim Bilgi Sistemleri Grup Başkanı Cemal Akyel ile keyifli bir söyleşi gerçekleştirdik…

“IoT sensör tabanlı veri analitiği, derin öğrenme, robotik süreç otomasyonu projelerini hayata geçiriyoruz”

Dijital dönüşüm hızının arttığı, tüm dünyada benzer şekilde etkilerini gördüğümüz bir dönemden geçiyoruz. Bu dönemde Eti’nin süreçlerini sorduğumuz Cemal Akyel, Eti olarak stratejilerindeki değişiklikleri ve teknoloji yatırımlarını anlattı:

“Şirketlerde dijital dönüşüm hızının artmasında Covid-19 pandemisinin çok belirleyici bir rolü olduğunu düşünüyorum. Uzaktan çalışma zorunluluğu, halihazırda kullanıma hazır olan teknolojik altyapıların çok hızlı benimsenmesini sağladı. Oluşan “yeni normal”de, Bilgi Sistemleri altyapısı perspektifinden stratejik yönelim önemli ölçüde aynı kalmakla birlikte, ilgili iş süreçlerinin uyarlanmasında ve projelerin önceliklendirilmesinde bazı gereklilikler ortaya çıktı. Örneğin; kağıtsız ortam kabiliyetlerinin artırılması için bazı süreçsel düzenlemeler yapmaktayız. Operasyonel verimliliğin ve saha etkinliğinin artırılmasına yönelik bazı dijital transformasyon projelerine öncelik veriyoruz. IoT sensör tabanlı veri analitiği, derin öğrenme, robotik süreç otomasyonu projelerini hayata geçiriyoruz.”

“Dijitalleşmenin önündeki en büyük sorun; bilgi güvenliğinin nasıl garanti altına alınacağı”

Dijitalleşme, şirketler için büyük oranda pozitif etkiler gösterdi. Dijitalleşmeyle birlikte, verinin depolanmasından güvenliğine kadar birçok konu da gündeme geldi. Eti’nin bu alanda faydalandığı teknoloji ve hizmetleri Akyel ise şöyle ifade etti: 

“Dijital çalışma ortamının sağladığı kolaylık ve esnekliğin önündeki en büyük sorun bilgi güvenliğinin nasıl garanti altına alınacağı hususudur. Bu meselenin kalıcı bir biçimde aşılmasında “insan ve süreç” boyutlarının “teknoloji” boyutundan çok daha önemli olduğunu düşünüyorum. Bu noktadan hareketle yeni çalışma şartlarını da gözeterek, “Bilgi Güvenliği Politikamızı ve Süreçlerimizi” güncelledik. Paralelde genel mimarimizin sağlamasını yaparak teknoloji ve yönetilen hizmetler konularında gelişim alanlarımızı belirledik.

Öncelikli projelerimizi hızla devreye almaya başladık. Siber güvenlikten risk/uyumluluk ve erişim yönetişimine, veri tasnifinden veri mahremiyetine, ağ güvenliğinden istemci ve yazılım güvenliğine, mevzuat uyumluluğundan sertifikasyonlara uyum konularına kadar birçok alanda yeni projelerimizi hayata geçirmekteyiz.”

“Endüstri 4.0 ile verimliliği ve etkinliği artırmak için IoT, yapay zeka ve izlenebilirlik projeleri üzerinde çalışıyoruz”

Cemal Akyel’e üretim hacmi oldukça büyük olan bir şirket olarak, verimlilik ve üretkenlik konularında önceliklendirdikleri teknoloji alanlarını da sorduk. Akyel, Eti’nin yeni nesil teknoloji kullanımlarını aktardı:

“Faaliyet gösterdiği sektöre yenilikler ile öncülük eden ve ürünlerini ileri teknolojiyle en yüksek kalite standartlarında üreten Eti, sahip olduğu “know-how” ile sektöründe standartları belirlerken Ar-Ge ve teknoloji yatırımlarıyla da öne çıkıyor. Bugün Eskişehir, Bilecik, Konya ve Romanya’daki toplam 9 tesisiyle üretim faaliyetlerini gerçekleştiren Eti, Avrupa ve dünyanın önde gelen üretim tesislerine sahip. Eskişehir’deki Eti Kek Fabrikası, Avrupa’nın en büyük kek üretim tesisi olma özelliğini taşırken üstün kalitedeki üretim teknolojisine sahip olan Eskişehir’deki Eti Bisküvi Fabrikası ise alanında dünyadaki en büyük ilk üç tesisten biri konumunda yer alıyor. Üretim tesislerimizin yanı sıra, Bilim ve Sanayi Bakanlığı tarafından gıda sektöründeki ilk Ar-Ge Merkezi olarak kabul edilen ve Eti’ye kendi teknolojisini üretme gücünü sağlayan Eti Makine, üretime ek olarak yeni ürünler ve otomasyon sistemlerinin geliştirilmesinde önemli bir rol oynuyor.

Dolayısıyla, üretimden aldığı güç ve sahip olduğu Ar-Ge yetkinlikleri düşünüldüğünde, Eti için üretim ve verimlilik açısından teknoloji kullanımı kritik bir öneme sahiptir. Bu doğrultuda, Dijital Sanayi (Endüstri 4.0) konusunda verimliliği ve etkinliği artırmaya yönelik IoT, yapay zeka ve izlenebilirlik projeleri üzerinde çalışmaktayız. Üretim hatlarından akan büyük verinin işlenerek hat kontrol ve takip kabiliyetlerimizin artırılmasını hedefliyoruz. Ayrıca kestirimci analitik, kesikli olay simülasyonu, sonlu elemanlar analizi gibi yöntemlerle dijital ikiz kabiliyetlerimizi artırmaya yönelik projeler hayata geçirmeyi planlıyoruz. Bu çerçevede büyük verinin işlenmesinde buluttaki teknolojik kabiliyetleri değerli buluyoruz, yakından tanımaya çalışıyoruz.

Bilgi sistemlerimizle her gün yüzbinlerce noktaya değen bir saha satış/pazarlama ve lojistik ekibine destek vermekteyiz. Söz konusu operasyonlar zincirinde araç takip, stok takip, soğuk zincir yönetimi, saha elemanı mobil uygulama desteği gibi birçok konuda çalışmaktayız. Mobil teknolojiler tarafında da bu sistemlerin, karar vericilerin Eti’nin saha etkinliğini artırma yönünde karar verebilmelerine dair çok önemli bir girdi oluşturduğumuzu düşünüyorum. Bu kabiliyetlerimizi sahadaki ekipmanların analitik ve yapay zeka kapasitesini artırarak geliştirmeyi hedefliyoruz. Bu sayede uzak lokasyonlarda konum bazlı analizler yapılarak satış ekibinin daha etkin yönlendirilmesi sağlanabilecek.”

“Mevcut sistemlerimizin kabiliyetlerini ve kullanımını sürekli geliştirmek, en önemli hedefimiz”

Cemal Akyel’e son olarak içinde bulunduğumuz süreç gereği, gelecek planlamalarının nasıl değiştiği sorusunu yönelttik. Akyel, önümüzdeki dönemde ajandalarında yer alacak başlıkları paylaştı:

“Pandemi sonrası bir dünyaya baktığımızda bugün kazanılmış bazı alışkanlıkların, iş yapış tarzlarının kalıcı olacağı inancındayım. Ayrıca küresel gelişmelerin de etkisiyle değişken/belirsiz/karmaşık/muğlak (VUCA) dünyanın da devam edeceğini düşünüyorum. Bu açıdan bilgi sistemlerinin esnekliği ve hızı giderek daha da önem kazanacaktır. 

Sistemler farklı çalışma senaryolarına ve iş süreçlerine hızla uyum sağlayabilmelidir. Birtakım yapay zeka kabiliyetleri ile kullanıcıların karar vermesinde katma değer üretilebilmelidir. Bu kabiliyetler uzak/saha lokasyonlarında, düşük hesaplama gücü ortamlarında gerçekleştirebilmelidir. Kolay kullanım arayüzleriyle etkin kullanım mümkün olmalıdır. Önümüzdeki dönemde mevcut sistemlerimizi bu yönde sürekli geliştirmek en önemli hedefimizdir.

Dijital transformasyon projeleri üretkenliği artırmada önemli faydalar sağlamaktadır. Bu yönde (büyük) veri analitiği, derin öğrenme projelerine hız vereceğiz. Dijital ortamlarda bilgi güvenliği de odağımızda olmaya devam edecek. Gerek güncellenen teknolojiler ve hizmetlerle, gerekse yeni ortaya çıkabilecek iş ihtiyaçlarına bağlı olarak güvenlik yaklaşımımız ve sistemlerimiz etrafında sürekli iyileştirme çalışmaları yapmaya devam edeceğiz.

Sistemlerimizin etkin kullanımını sağlamak amacıyla İnsan Kaynakları birimimizle birlikte Dijital Teknolojiler konusunda ileri düzeye kadar gidebilen çalışan eğitimleri planlıyoruz.”